Kan verliefdheid later komen?

Kan verliefdheid later komen?

Kan verliefdheid later komen? Absoluut. Ik hoop dat je meteen een opluchting geeft. Maar we hebben vaak de overtuiging dat verliefdheid alleen maar aan het begin is en heel heftig moet zijn. Liefde op het eerste gezicht is de allerbeste manier. Maar er zijn verschillende soorten verliefdheid. Daar gaan we het over hebben in dit filmpje. Ik ga je vertellen waarom het ook goed is als verliefdheid later komt, waarom het helemaal niks zegt als je nu niet verliefd bent of misschien zelfs niet heel erg veel voelt.

En hoe je ervoor kunnen zorgen dat je openstaat, je ruimte geeft aan die verliefdheid.

Er zijn meerdere soorten verliefdheden

En we focussen ons op de verkeerde!

Ten eerste: de maatschappij heeft heel erg een beeld van hoe verliefdheid eruit moet zien. Je moet heel erg verliefd zijn aan het begin van je relatie. Het liefst liefde op het eerste gezicht, want dan is het helemaal magisch. En dan is het het lot. En dan kan je daar niks aan doen. En dan weet je zeker dat het goed zit.

En dat is niet zo. Dat is een bepaald soort verliefdheid en dat kan leiden tot een lange en gelukkige relatie. Dat kan. Dat is mogelijk, maar het is helemaal niet gezegd. Want wat er ook heel vaak gebeurt is dat je verliefd wordt op iets wat je herkent. En wat ik daarmee bedoel is een bepaald patroon. Misschien herken je dat zelf. Misschien zie je het bij anderen. Maar sommige mensen hebben de neiging om de hele tijd verliefd te worden op dezelfde soort personen, dezelfde relatie dynamiek.

Ik had bijvoorbeeld heel erg dat ik viel op onbereikbare jongens. Dat ik daar heel verliefd op werd, dat ik me daar heel erg toe aangetrokken voelde. Dat had helemaal niks met die jongens te maken, maar veel meer met mezelf. Dus je kan dan heel erg verliefd zijn. Je kan echt intense gevoelens hebben, maar dat leidt echt niet per se tot een gelukkige relatie. Dus het is niet zo dat als je meteen super verliefd bent, dat dat een goed teken is.

Langzaam verliefd worden is mogelijk

Dat is EEN soort verliefdheid. Die is heel vaak gebaseerd op projectie, dus op wat je denkt te halen. Uit die relatie en nogmaals het hoeft niet slecht te zijn. Kan ook overgaan in een gelukkige relatie. Maar het is niet de enige manier. Het is niet de enige manier om verliefd te worden en het is ook niet de enige manier om een gelukkige relatie te beginnen. Die kan op 100.000 verschillende manieren beginnen. De andere manier is langzaam verliefd worden.

En dat kan gewoon pas later ontstaan. Ik had ook geen idee. Ik wist ook niet dat dit bestond totdat ik honderd stellen ging interviewen die langer dan 40 jaar gelukkig getrouwd waren. En oh my god, de eye-openers. Heel veel van deze stellen, minstens de helft, zei dat ze langzaam verliefd werden. Dus dat dat later kwam. Dat ze elkaar eerst leuk vonden of überhaupt gewoon maar interessant. Niet eens echt leuk. Niet eens echt dat je denkt: ik weet nu al helemaal zeker dat ik de rest van mijn leven met jou samen wil zijn.

Dus het kan absoluut langzaam komen. Maar dat ziet er anders uit en dat voelt heel erg anders. En als je de overtuiging hebt dat je meteen verliefd moet zijn in een relatie, dan kan het zijn dat je het vast gaat zetten. Dus dan kan het zijn dat je gaat twijfelen. Dat je gaat twijfelen aan je relatie. Dat je de hele tijd gaat denken: maar ik ben niet verliefd en dat klopt toch niet en dat is toch niet goed en moet ik niet meer voelen, moet ik niet helemaal vlinders hebben als hij me aanraakt? En nee, dat hoeft echt niet. Dat hoeft echt absoluut niet. Het kan later komen, maar als je daar zo op focust en zo die verliefdheid eigenlijk nodig hebt om je veilig te voelen in de relatie. Veilig in de zin van dat je weet dat je in deze relatie mag blijven en dat dat een gelukkige relatie kan worden. Dan kan het zijn dat je het juist onderdrukt. Want dat gevoel werkt als jij heel veel focus legt op je gevoel, heel veel druk legt op je gevoel, dan heeft het juist de neiging om weg te gaan. Super frustrerend, heel kut. Heel erg paradoxaal. Maar dat is wel hoe gevoel werkt en het is heel belangrijk om dat te weten. Omdat je anders dus geen ruimte geeft aan verliefdheid. Want dat is eigenlijk het enige wat je hoeft te doen en jezelf dus geen druk opleggen en geen verwachtingen hebben van dat je verliefd moet zijn. Want dat moet echt niet. Het kan zijn dat je daar dus nu heel erg over twijfelt en bang bent dat je te weinig voelt.

Wat je nu voelt, zegt niks

En dat dat dus betekent dat je het uit moet maken, dat dat betekent dat het niet goed zit. En dat is niet zo. Wat je nu voelt zegt niks over hoe je je over een maand voelt of hoe je je over zes maanden of een jaar voelt. En verliefdheid kan altijd komen en kan ook altijd terugkomen. Het is niet een vaststaand iets. Het is niet iets wat we alleen maar in het begin van onze relatie hebben en daarna helemaal niet meer.

En er zijn zoveel theorieën over. En dat is zo stom eigenlijk, want ik weet nog wel dat ik een keer een onderzoek las in de tijd dat ik heel veel twijfelde, want ik had deze twijfels absoluut dat ik niet verliefd was en verliefder wilde zijn. En ik las een keer een onderzoek, gewoon een wetenschappelijk onderzoek waarin ze zeiden: je bent aan het begin van je relatie heel erg verliefd. Dat is dan net alsof je knikkers in een jar doet.

Hoe meer knikkers je daarin hebt, dus hoe verliefder je bent aan het begin van je relatie, hoe groter de kans is dat je uiteindelijk samen blijft omdat door je relatie heen je steeds knikkers uit die jar haalt als je bijvoorbeeld ruzie hebt of het niet goed gaat. En ik las dat toen en dat gaf me super veel angst, omdat ik dus niet heel erg verliefd was. En ik dacht: als ik nu al niet verliefd ben, en het wordt het alleen maar minder blijkbaar, dan gaat de liefde sowieso op zijn en dan moet ik het uitmaken. Dan moet ik later gaan scheiden en dat wilde ik absoluut niet. Misschien herken je dat. Nu weet ik dat dat absoluut niet waar is. Ik heb dat onderzoek nog eens terug gezocht en het was ook eigenlijk gestoeld op helemaal niks.

[Lees ALLES over twijfel: de oorzaken, oplossingen en succesverhalen]

Maar dat is een beetje het beeld wat we hebben. Dat je dus aan het begin heel verliefd bent en dat het daarna alleen maar minder en minder wordt. En als je geluk hebt, dan heb je nog wat over aan het einde van jullie leven samen. Dat is echt bullshit. Dat is een niet hoe gevoel werkt, dat is niet hoe verliefdheid werkt of kan werken. Want je kunt er dus ook ruimte aan geven. Je kunt dingen doen die ervoor zorgen dat jij verliefder kunt worden.

1. Gevoelens onderdrukken

Eén daarvan is: als jij je gevoelens onderdrukt. Als jij de neiging hebt om je gevoelens te onderdrukken en waarschijnlijk als ik dit zeg, dan heb je al wel een beetje een idee van ja, misschien heb ik dat wel. Maar dat gaat bijvoorbeeld om dat je het moeilijk vindt om woede te voelen dat je het moeilijk vindt om verdriet te voelen. Dat je heel bang bent voor je gevoelens. Als gevoelens omhoog komen dat je de neiging hebt om die te onderdrukken.

Dan is het niet raar dat je geen verliefdheid voelt. Dan is het niet raar dat het moeilijk is om dat soort mooie gevoelens toe te laten. Want gevoelens zijn een package deal. Je kan niet kiezen: Ik wil dat voelen, ik wil dat voelen en ik wil dat niet voelen en ik wil dat niet voelen. Believe me, ik wilde dat ook heel erg graag. Ik wilde heel graag dat ik gewoon kon kiezen. Ik heb ooit wel eens gedacht: ik ga gewoon een manier vinden, maar die manier heb ik nooit gevonden om alleen maar positieve gevoelens te voelen.

Pas als je al je gevoelens toelaat, komt verliefdheid

Dus pas toen ik al mijn gevoelens ging toelaten, kwam ook verliefdheid daarbij. Ik was zo bang voor mijn gevoelens en als je zo bang bent voor je gevoelens, dan is het heel lastig om een bepaald soort extase toe te laten. Dus wat je vaak ziet is dat de verliefdheid die je misschien eerder wel een keer heb meegemaakt: Die is gebaseerd op angst, die is gebaseerd op oude wonden die je hebt. Bijvoorbeeld een enorme behoefte aan aandacht en bevestiging dat je goed genoeg bent.

Spanning is geen echte verliefdheid

Dat was bijvoorbeeld waarom ik op onbereikbare jongens viel. Misschien herken je dat. Angst is een emotie, een gevoel wat we altijd kunnen voelen omdat het een oerinstinct is, dus je kunt heel veel gevoelens onderdrukken. Behalve angst. Dus op het moment dat je heel veel gevoelens onderdrukt is angst of spanning eigenlijk het enige wat je nog voelt. En als je dan dus hele intense gevoelens hebt bij iemand van spanning of angst kan je dat verwarren met verliefdheid.

Dat is geen echte verliefdheid. Dat gaat niet echt om die persoon, maar dat gaat veel meer om aandacht krijgen en bevestiging krijgen.

Maar er is dus ook een hele andere soort van verliefdheid. Laat ik een verhaal uit eigen ervaring vertellen, over hoe ik er achter kwam dat angst eigenlijk heel weinig met verliefdheid te maken heeft. Ik woonde een jaar in Amerika toen ik 18 was en leerde daar een jongen kennen. Hij wilde op date met mij. En ik vond hem wel leuk en interessant, maar niet écht leuk.

Hij kwam langs en we praatten de hele avond. Niks gebeurd, maar gewoon gechilld. Het was heel leuk, maar ik dacht de hele avond 'leuk, maar hij is het niet'. En toen hij wegging verwachtte ik eigenlijk een beetje dat hij me zou proberen te zoenen. Misschien een beetje arrogant, maar dat verwachtte ik. En dat deed hij niet. Hij liep weg en hij keek niet eens om. En op dat moment werd ik verliefd.

[Lees ALLES over twijfel: de oorzaken, oplossingen en succesverhalen]

Of eigenlijk kun je zeggen: geobsedeerd. Vervolgens heb ik hem echt gestalkt, ongeveer zes maanden lang, en was ik ervan overtuigd dat ik verliefd op hem was omdat ik zulke heftige gevoelens had. Maar als ik daar nu op terugkijk denk ik: ik was helemaal niet verliefd op hem, maar het feit dat hij wegliep en mij dus geen aandacht meer gaf. Dat triggerde die enorme behoefte aan bevestiging en weten dat ik goed genoeg was.

Dat gaf hele heftige gevoelens. Ik verwarde dat met verliefdheid, dus ik dacht dat is echt verliefd was op hem. En ik heb daar later ook nog andere jongens mee vergeleken. En hoeveel ik daarvoor voelde. Maar het ging helemaal niet om hem. Het ging totaal niet om hem. Het ging alleen maar eigenlijk om mij. Eigenlijk heel egoïstisch.

Een ander soort verliefdheid

Er is ook een ander soort verliefdheid en die is rustiger, rijker, warmer, diepgaander.

En die kan groeien je hele leven lang en die kan terugkomen en die kan ook soms weer weggaan en dat is ok. Dat is echt ok, want het komt ook altijd weer terug. Dat is hoe gevoel werkt. Het komt en gaat als eb en vloed. Het is nooit constant, maar dus ook verliefdheid kan absoluut groeien. En die verliefdheid voelt zo veel beter, want die is niet gebaseerd op angst en spanning. Ik wist dat niet aan het begin van mijn relatie en daardoor twijfelde ik echt enorm.

2. Geen verwachtingen hebben

Toen interviewde ik de 100 stellen waarvan de helft ongeveer zei: 'dat groeide langzaam. Ik leerde mijn vriend beter kennen en zag hoe leuk hij was. En toen? Toen werd ik langzaam verliefd'. Dat is eigenlijk de tweede manier om ruimte te geven. De eerste is je gevoelens niet te onderdrukken. De tweede is door geen verwachtingen ervan te hebben om te weten dat je langzaam verliefd kunt worden en het ok vinden dat je hem gewoon leuk vindt. Als je hem leuk vindt, dan is de potentie van verliefd worden er absoluut.

[Lees ALLES over twijfel: de oorzaken, oplossingen en succesverhalen]

En het is echt niet zo dat je daar dan genoegen mee neemt. Of dat dat minder is dan die hele heftige gevoelens die je misschien eerder wel eens hebt gehad, die gebaseerd waren op spanning of angst. Dit is nog mooier. Dit is nog rijker. Dit is nog warmer, dit gaat je nog zoveel meer geven. Dus een beetje het verschil tussen fast food, die verliefdheid gebaseerd op spanning en angst en gewoon echt heel voldoening gevend eten wat echt goed is voor je lichaam, waar je je echt goed bij voelt.

Verliefdheid kan absoluut later komen

Wat ook gewoon heel lekker is. Dus dat zijn eigenlijk twee soorten verliefdheden. Die tweede, die kan absoluut nog komen. Dat kan na een jaar, of twee jaar. Het kan op elk moment gebeuren eigenlijk. De vraag is meer: wanneer geef jij er ruimte aan? Hoe geef jij er ruimte aan? Leg je daar heel veel druk op? Want dan gaat het niet komen. Wil je het heel erg graag? Dan gaat het ook niet komen.

Het kan zijn dat je het heel eng vindt stiekem

Het kan ook zijn dat je het stiekem best wel heel erg eng vindt en dat je het daarom wegduwt en onderdrukt. Want als je erg verliefd bent op iemand, is dat heel kwetsbaar. Je laat veel van jezelf zien. Dan is de pijn van afwijzing nog 80 duizend keer groter, dus gaan we daarom soms ook twijfelen, omdat we eigenlijk heel bang zijn voor afwijzing en bang zijn voor verlating. Het is makkelijker om de ander minder leuk te vinden.

Je onderdrukt je gevoelens. Dan ga je jezelf echt niet toestaan om verliefd te zijn. Misschien ben je niet bang voor afwijzing of verlating. Die kans is trouwens wel heel groot hoor. Ook als je hier rationeel niet bang voor bent omdat je weet dat hij super betrouwbaar is, is de kans groot dat er ergens angst voor afwijzing of verlating zit. Maar het kan ook zijn dat je bang bent dat het je afgenomen wordt. Ik was bijvoorbeeld heel bang dat Arjen dood zou gaan.

Het is eng om je helemaal over te geven

Arjen is mijn man, en nu zijn we getrouwd. Diezelfde jongen waar ik zo over twijfelde: daar ben ik nu mee getrouwd en al twaalf jaar bij elkaar. Dus het kan zeker goedkomen. En ik word steeds verliefder, even tussendoor. Het kan dus absoluut dat je steeds verliefder wordt en dat dat een warme en rijke verliefdheid is en dat je twijfelt omdat je dat eigenlijk heel eng vindt. Omdat je bang bent dat dat je afgenomen wordt, dat dat afgepakt wordt, dat hij doodgaat, dat hij weggaat. Het is best wel eng om jezelf zo over te geven, dus twijfel is ook echt een beschermingsmechanisme. En daar hoort de gedachte bij: moet ik niet verliefder zijn? Moet ik niet de hele tijd verliefd zijn? Is een typische twijfel gedachte, die je dus misschien zelfs ook wel beschermt. Het klinkt heel raar, want je denkt: Ik wil alleen maar meer verliefd zijn, maar het kan dus ook echt heel goed zijn dat je dat eigenlijk juist eng vindt. Eng vindt om gevoelens te hebben, eng vindt dat het ook weer afgenomen kan worden en dat je er gewoon heel veel druk op legt dat je het echt nodig hebt om die verliefdheid te voelen.

[Lees ALLES over twijfel: de oorzaken, oplossingen en succesverhalen]

En dat is gewoon echt niet nodig. Echt niet nodig. Het is ok om niet verliefd te zijn. Het is ok om niks te voelen. Als je aan jezelf gaat werken en de pijn, de wonden, de dingen die daaronder zitten, de angst voor gevoel, de angst voor iemand kwijtraken en de angst voor afwijzing loslaat, dan kan het heel goed zijn dat de twijfel oplost. Dat je eindelijk meer gaat voelen, meer verliefdheid. Als je daar benieuwd naar bent: doe de twijfelquiz. Dan kom je erachter of je twijfel misschien niet aan je relatie ligt, maar aan jou. En daar is heel veel aan te doen. Dat is ZO ontzettend de moeite waard. Weet dat het echt oké is als je nu nog niet verliefd bent en dat het altijd kan komen. Absoluut.

Heel veel liefs,
Paulien