We gaan het hebben over OCD en relaties en dan specifiek welke variant van OCD zich vastbijt op relaties, namelijk relatie OCD, waarom dat gebeurt en hoe je het herkent.
Ik hoop oprecht dat je zoveel rust en eye openers gaat geven. Dus let's dive in.
Van intense twijfel naar supergelukkig
met dezelfde jongen!
Hi, ik ben Paulien, en 10 jaar geleden twijfelde ik superintens. Zo ongeveer 24 uur per dag, 8 dagen in de week. (It never stopped)
Ik was ZO bang om de verkeerde keuze te maken, en hem aan het lijntje te houden en het dan uiteindelijk toch uit te moeten maken.
Over 5 jaar, als we samen gingen wonen. Of nadat we getrouwd waren, of een huis hadden gekocht. Ik voelde me bij voorbaat al schuldig.
En dat zorgde ervoor dat ik alleen maar harder ging nadenken en meer mijn best ging doen.
Het hielp niet dat ik zo veel hoorde dat als je twijfelt je het uit moet maken.
Als jij nu in die twijfel zit, en dat soort dingen hoort: dat is NIET waar. Het is een goedbedoeld advies van mensen die twijfel niet begrijpen.
Je hoeft het nooit uit te maken, als je dat niet wil. Echt niet. 🙂
Ik ben gebleven, tegen al die adviezen in, en ben nu echt superhappy en voel helemaal dat deze relatie de bedoeling is. Ik twijfel al 5 jaar niet meer en weet dat dit de allerbeste keuze is die ik had kunnen maken. Want mijn twijfel had zo veel minder te maken met hem, en zo veel meer met mij en mijn Relatie OCD.
Read on...
DE TWIJFEL QUIZ
4 minuten
Ligt je twijfel wel echt aan je relatie? Het kan namelijk heel goed zijn dat je twijfel een andere oorzaak heeft. Doe de quiz en kom erachter of je twijfel niet stiekem ergens anders vandaan komt!
Wat zijn de hoofdonderwerpen voor relaties en OCD?
- Wat is OCD?
- De meest voorkomende gedachten.
- Controle en zekerheid willen hebben
- Hoe een dag met Relatie OCD eruit kan zien.
- Andere vormen van OCD.
- Je hebt altijd een keuze.
- Waarschijnlijk zit je in een hele liefdevolle relatie.
- Kenmerken van relatie OCD.
- Je twijfel hoeft niet aan je relatie te liggen.
- Heb je je hele leven lang Relatie OCD?
- De twijfel voelt voor mij nu erg ver weg.
DE TWIJFEL QUIZ
4 minuten
Ligt je twijfel wel echt aan je relatie? Het kan namelijk heel goed zijn dat OCD en relaties met elkaar aan het mengen zijn. Doe de quiz en kom erachter of je twijfel niet stiekem ergens anders vandaan komt!
Wat is OCD?
Ten eerste. Wat is OCD?
OCD staat voor Obsessive Compulsive Disorder, dus obsessies, compulsies die je gebruikt om eigenlijk een gevoel van controle en zekerheid te hebben. Het beeld wat ik altijd had bij OCD is dwang handelingen, dus dat betekent bijvoorbeeld het licht knopje achtentwintig keer aan en uitdoen om zeker te weten dat het licht uit is.
Maar er is ook een gedachte variant en dat betekent dat je obsessieve, ongewilde, niet te controleren en dwingende gedachten hebt over een bepaald onderwerp. En dat kan dus zijn dat het over OCD en relaties gaat. Er is een variant van OCD die "Relatie OCD" (r-OCD) heet, waarbij het dus vastbijt op je relatie.
Let op! Ik ben geen psycholoog!
Voordat we verder gaan, wil ik even zeggen dat ik geen psycholoog ben. Dat ik het zelf heb meegemaakt, dus wat ik je hierover vertel is echt vanuit dat perspectief. En het perspectief van een heleboel meiden die ik ondertussen hier doorheen heb geholpen.
Dit artikel is niet bedoeld om te diagnosticeren. En daarnaast is er echt een glijdende schaal.
Het is niet zwart-wit. Het is niet zo van je hebt r-OCD (relatie OCD), of niet. Het is echt een glijdende schaal. Het kan heel goed dat je heel veel herkent hieruit en niet per se relatie OCD hebt, maar relatie OCD-achtige neigingen of symptomen. Dus weet dat.
Het is wel heel goed om te weten dat dit bestaat en hoe het er uitziet en hoe je OCD in relaties herkent. Dus daar gaan we helemaal induiken.
De meest voorkomende gedachten bij relaties en OCD
We gaan het dus specifiek hebben over Relatie OCD en bij Relatie OCD horen een aantal gedachten die je misschien wel herkent. En dat zijn bijvoorbeeld:
- "Moet ik niet meer voelen?"
- "Wat als ik niet meer van hem of haar hou?"
- "Hou ik hem of haar niet aan het lijntje?"
- "Ga ik er niet later achter komen dat dit hem toch niet is nadat we een huis hebben gekocht, nadat we getrouwd zijn, nadat we kinderen hebben gekregen? En dan moet ik alsnog scheiden en dan heb ik het eigenlijk altijd al wel geweten, dus ik moet het nu uitmaken. Maar dat wil ik niet."
En nou ja, dat is al een van de rondjes die je misschien herkent. Maar bijvoorbeeld ook "Moet ik hem niet aantrekkelijker vinden?". Het bijt zich heel erg vast op:
- "Is het wel genoeg wat ik voel? Wat er is aan aantrekkingskracht, aan liefde, aan verliefdheid?"
- "En is deze keuze wel de juiste keuze?"
- "Hoe weet ik nu echt helemaal honderd procent zeker dat dit de juiste keuze is?
Je wil dat zo ontzettend graag zeker weten.
Een fundament van relaties en OCD is controle en zekerheid willen hebben
Dus dat is waar het controle aspect eigenlijk komt kijken, die 100 procent zekerheid willen. Er zijn nog veel meer gedachten die hierbij horen, maar misschien herken je al een aantal hiervan. Wat ook typisch is voor Relatie OCD, is dat het heel erg angstgedreven is. Deze gedachten zorgen waarschijnlijk vaak voor angst en spanning. En het kan zijn dat je constante spanning voelt en dat je ook denkt dat dat niet goed kan zijn. Dat je denkt dat het betekent dat de spanning aan je relatie ligt en dat het niet goed zit en dat je het dus uit moet maken.
Eigenlijk is dat ook een vrij typisch onderdeel van OCD en relaties. En dan moet ik hier ook even bij zeggen dat angst zich soms juist uit in verdoofdheid. Dus het kan ook zijn dat je juist helemaal niks voelt en dat je een gevoel hebt van "I don't care". Dus angst kan zich op verschillende manieren uiten.
Maar relatie OCD en alle gedachten die erbij komen zijn heel erg angstgedreven. Je wil eigenlijk heel graag controle over wat je voelt, op elk moment, omdat je de overtuiging hebt dat als je maar genoeg voelt, dat het dan goed zit, dat je dan zeker weet dat je de juiste keuze hebt gemaakt. Dus je bent eigenlijk de hele tijd bevestiging aan het zoeken in je gevoel, maar ook in of jullie goed genoeg bij elkaar passen.
Achteraf gezien heb ik dit dus 10 of 11 jaar geleden gehad en omdat hier zo ontzettend weinig over gepraat wordt, wil ik je even iets vertellen over hoe het voor mij was. Misschien herken je jezelf daarin en dan weet je in ieder geval dat je niet de enige bent, want de eenzaamheid hiervan omdat er zo'n taboe omheen hangt om het twijfelen om je relatie, is zo ontzettend pijnlijk. En dat is een van de redenen dat ik überhaupt dit doe, doe wat ik doe, praten over twijfel in relaties.
Ik ga je eventjes meenemen in 'a day in the life of' van toen ik twijfelde en achteraf gezien relatie OCD had. Dat was 10 / 11 jaar geleden en toen bestond de term Relatie OCD nog niet. Deze term wordt pas ongeveer 5 jaar gebruikt, dus het is nog best wel nieuw. Want toen ik dit eenmaal las dacht ik wow, dit is precies wat ik had.
A day in the life of Relatie OCD
Dus hoe het er bij mij uitzag was dat ik 's ochtends wakker werd met angst. En soms was er een soort van halve seconde dat ik niet zo heel veel angst voelde en wakker werd en dan ineens was het alsof er iets aanging, een soort ping aanging van "maar ik moet twijfelen". Dan was er ineens weer spanning en een angstknoop, haast een soort schrikreactie.
En dan ging het twijfelen weer aan, de twijfeltrein, zoals ik het toen al noemde. Ik stapte op de twijfeltrein en die ging als een razende. Dus de ene na de andere gedachte kwam weer. En het waren heel vaak van die rondjes die ik net ook al noemde.
Ik dacht dan: 'moet ik niet meer voelen, voel ik wel genoeg?'.
En dan ging ik kijken of ik wel genoeg voelde en dacht ik shit, ik voel niet genoeg of ik voel het niet intens genoeg of wanneer gaat het weer weg? Oh, dat betekent dat het niet goed zit. Dan moet ik het uitmaken, maar ik wil het niet uitmaken. Maar dat betekent alleen maar dat ik hem aan het lijntje houd. Dat ik het eigenlijk wel weet. Wat nou als mijn gevoel alleen maar minder word.
En wat nou als ik over twintig jaar naast hem wakker word en het gevoel is weg, de liefde is op? Dat was bijvoorbeeld een gedachte die zo ontzettend vaak terugkwam, daar was ik zo bang voor omdat ik niet knallend verliefd was en echt de overtuiging had dat dat wel moest.
Dus zo bleef ik in dat soort rondjes en dan stond ik op, helemaal gespannen, mijn hele lichaam al helemaal onder spanning, wat ik toen misschien nog niet eens zo heel erg doorhad hoe heftig dat was omdat ik er ergens ook gewoon zo gewend aan was. Dan stond ik op en dan ging ik ontbijten. Ik was student op dat moment, dus ik woonde met anderen. Dan kon het heel goed zijn dat ik bij het ontbijt al vroeg: "hoe zat dat eigenlijk bij jou? Was jij meteen verliefd of niet?" En een volgend moment kon ik vragen: "Vind jij dat wij wel goed bij elkaar passen? Wat vind jij eigenlijk van Arjen?" (Arjen is de naam van mijn vriend toen).
Ik zeg meteen al even zodat je niet in spanning zit. Ik ben nog steeds bij diezelfde vriend. Dat is nu mijn man. En we zijn super happy getrouwd, al zes jaar en hebben tien maanden geleden een baby gekregen! Het is helemaal goed gekomen. We zijn nog samen. Ik ben er helemaal uitgekomen. Ik heb helemaal geen last meer van OCD in mijn relatie.
Dus dan ging ik naar college of dan ging ik andere dingen doen. Ik ben ook heel vaak niet naar college gaan, omdat ik het gewoon niet kon opbrengen. Maar ik was de hele godganse dag met dit probleem bezig. Gewoon de hele tijd aan het nadenken over:
- "Klopt het wel?"
- "Moet ik hem niet meer missen?"
- "Moet ik niet meer voelen?"
- "Moet ik hem niet aantrekkelijker vinden?"
- "Waarom voelde ik in een vorige relatie zo veel vlinders en bij hem niet?"
- "Waarom vind ik hem niet leuker?"
Als ik het allemaal weer opnoem, voel ik weer hoe ontzettend vermoeiend het was. Elke keer als ik iets voelde waarvan ik dacht: "dit mag ik niet voelen", schoot ik weer in een kramp. Dan dacht ik "zie je wel, het zit niet goed" en dan ging ik weer checken of ik wel genoeg voelde om daarvan een soort van opluchting te krijgen om bevestiging te krijgen dat het wel goed zat.
En zo was ik vaak 's avonds echt al heel moe. Het is zo vermoeiend namelijk als je hier inzit. Als je dit herkent en hier nu middenin zit: Ik wou echt dat ik ten eerste je gewoon even kon knuffelen.
Ten tweede dat ik je die energie kon geven, want het is zo vermoeiend om de hele tijd hier mee bezig te zijn en zoveel angsten te hebben en je gevoel onder controle proberen te houden.
'S avonds en 's nachts
En dan kwam de avond en soms zag ik Arjen dan 's avonds, want hij woonde in een andere stad en en kwam dan naar me toe. En dan kon ik daar de hele dag al tegenop zien of juist zin in hebben. En dat wisselde elkaar heel erg af.
Soms zag ik er heel erg tegenop omdat ik dacht: "shit, straks ben ik helemaal afgesloten, (wat heel vaak gebeurde) en dan voel ik helemaal niks. En dan wordt het echt een hele kut avond. En dan heb ik het helemaal verpest en zie je wel, dan zit het niet goed". En soms had ik er echt een soort verlangen naar om hem te zien, zodat ik de bevestiging zou krijgen dat het wel nog goed zat tussen ons.
Dus het was heel verwarrend. Dan was hij er dus bijvoorbeeld 's avonds en dan kon het zijn dat hij één ding zei wat gewoon echt totaal harmless was, waardoor ik getriggerd werd, waardoor ik me volledig afsloot.
Of het kon zijn dat hij me vastpakte of me wilde masseren en dat ik gewoon zelfs afkeer of walging voelde. Waardoor ik dus natuurlijk weer dacht: "o mijn God, dit kan gewoon echt niet kloppen dat ik dit heb. Dit zit sowieso niet goed, ik moet het uitmaken." Maar ik durfde en ik wilde het gewoon niet uitmaken. Waardoor ik dacht: "de enige reden waarom je het niet uitmaakt is omdat je bang bent om alleen te zijn en omdat je bang bent om hem pijn te doen. Je durft het gewoon niet. Het is heel zwak dat je het niet doet."
Dus zo hield ik mezelf de hele tijd vast in een rondje van angst. Dat is hoe relaties en OCD kunnen mixen. In het begin dacht ik dat dat ik er nog wel controle over had, dat ik dit probleem gewoon moest oplossen en dat als ik de oplossing had, ik gelukkig zou zijn. Maar op een gegeven moment merkte ik dat elke keer als ik een probleem had opgelost, er weer iets anders kwam. Ik had bijvoorbeeld het idee dat hij niet grappig genoeg was, ik noem maar iets. Dan dacht ik: "Maar hij is wel grappig, want we hebben die momenten gehad en hij heeft dat grapje gemaakt en hij is wel gewoon grappig."
Dan was het weer iets anders waar mijn angstbrein zich op vastbeet en wat niet goed genoeg was, dus ik had de hele tijd het gevoel dat de finishlijn telkens weer werd verplaatst en toen ik dat door begon te hebben was echt een soort van het hek van de dam en was ik zo oprecht bang dat ik gek zou worden omdat ik echt geen controle had over de gedachten.
Dan kwam de nacht. Ik wist dat ik moest gaan slapen en heel vaak zag ik daar zo tegenop. Soms was ik gewoon te moe om nog iets te kunnen en knalde ik in een soort coma. Maar heel vaak was het zo dat ik of heel lang wakker lag of midden in de nacht wakker werd en helemaal in paniek was. Dan wist ik echt niet wat ik moest doen, want iedereen sliep.
Als Arjen bij mij sliep, maakte ik hem soms wakker (volledig in paniek) om hem al mijn gedachten te vertellen. Het hielp eigenlijk nooit. Maar heel vaak was ik alleen en waren er nachten dat ik het uitschreeuwde omdat ik gewoon niet meer wist wat ik moest doen, dan schreeuwde ik in mijn kussen zodat mijn huisgenoten niet wakker werden. Ik kon gewoon niet meer. Ik wilde er zo graag uit en ik wist gewoon niet hoe.
Dus dat was dan de dag. En de volgende dag begon het precies opnieuw. In het begin had ik dus het gevoel dat ik toewerkte naar een soort oplossing. Ik kwam er echter steeds meer achter dat dat gewoon niet zo was en dat elke keer er weer iets nieuws kwam. Het voelde eindeloos. Alsof ik hier nooit uit zou komen. Alsof ik gedoemd was om dit de rest van mijn leven te hebben.
Dat bleek gelukkig niet zo te zijn, want ik ben er nu uit. Ik ben er na vijf of zes jaar uitgekomen. Dat is heel lang en dat hoeft echt niet zo lang te zijn, want Relatie OCD was toen nog geen ding. Het was helemaal niet bekend wat dat was, dus ik heb echt alles zelf uit moeten zoeken, van alles uit moeten proberen om eruit te komen. Dus weet dat er nu zoveel meer over bekend is en dat je er echt zoveel sneller uit kunt komen.
Maar ja, dat was dus even een Day in the life of relatie OCD. Dat is echt best wel heftig. En nogmaals, je kunt delen hiervan herkennen en het niet zo heftig hebben bijvoorbeeld. Maar dat betekent dan niet dat het meteen aan je aan je relatie ligt en het geen relatie OCD is. Dit is ook typisch voor relatie OCD, dat je heel erg mijn verhaal gaat vergelijken met jouw verhaal en dat het op elk punt precies hetzelfde moet zijn omdat anders je angstbrein geen 100 procent zekerheid of controle heeft. Dus dan is je angstbrein ervan overtuigd dat jouw verhaal anders is en dat jij er dus niet uit gaat komen en dat het bij jou wel aan de relatie ligt. Weet dat dit is hoe je angstbrein werkt.
Andere vormen van OCD
Wat ook typisch is voor Relatie OCD (en ook dit kun je wel of niet herkennen en zegt niks over of het aan je relatie ligt of niet), is dat het kan overspringen op andere dingen.
H-OCD (homoseksuele OCD)
Dit was één van de redenen waarom ik echt dacht dat ik gek werd, omdat ik op een gegeven moment begon te twijfelen aan mijn geaardheid. Ik was ervan overtuigd dat ik gewoon lesbisch was en dat ik het uit moest maken en met een vrouw samen moest leven, ook al wilde ik dat helemaal niet. Ik wilde bij Arjen blijven, maar ik dacht: "ja, maar straks val ik op vrouwen en dan moet ik het wel uitmaken want anders dan hou ik mezelf alleen maar voor de gek en hou ik hem alleen maar voor de gek." Dus ik heb geen keuze, ik moet het uitmaken. Dit is ook een subtype van OCD die h-OCD (homoseksuele OCD) heet. Dus daarbij twijfel je aan je geaardheid.
P-OCD (pedofilie OCD)
Er is een derde variant die hier ook bij hoort en dat is p-OCD, pedofilie OCD. Deze vond ik ook héél erg heftig om te hebben.
Hoe dat er bij mij uitzag was dat ik een keer ergens zat en ik zag een klein meisje lopen en toen voelde ik iets in mijn onderbuik en ik dacht: "Oh nee, ik voel seksuele aantrekkingskracht tot het meisje. Ik ben pedofiel, ik moet naar de gevangenis. Ik ben een vreselijk persoon. En dan zit ik dus voor de rest van mijn leven in de gevangenis." Dat is p-OCD.
Ik wou dat ik had geweten dat hier namen voor waren en dat dit echt dingen waren. En wat de gemene deler hierin is, is dat je machteloos bent:
- Bij h-OCD heb je geen keuze, want je bent lesbisch, dus je moet het uitmaken.
- Bij p-OCD heb je geen keuze, want je hebt deze gevoelens en dat is heel erg slecht. Dus moet je naar de gevangenis en dan moet je dus ook weg uit je relatie.
Onthoud bij relaties en OCD: je hebt altijd een keuze
Dit is waar die angst eigenlijk allemaal weer naar toe leidt: dat je het uit moet maken en dat je geen keuze hebt. En dat is gewoon niet waar. Je hebt altijd een keuze. Relatie OCD wil je dat eigenlijk ook laten geloven. Dus je angstbrein als je relatie OCD hebt, wil je ook laten geloven dat de enige optie is om het uit te maken. Want anders 'hou je jezelf voor de gek'. Want anders 'ga je er later achter komen dat dit het toch niet is'.
Twijfel kan je het gevoel geven dat je toewerkt naar een oplossing, maar eigenlijk is de enige oplossing volgens je angstbrein om het uit te maken. Dat is hoe realties en OCD samengaan. Dit, en ik kan het niet vaak genoeg zeggen, ligt dus allemaal niet aan je relatie. Het ligt echt aan de angsten die je hebt, de overtuigingen die je hebt over jezelf. De angst om je over te geven aan een relatie. De angst voor verbinding, de angst voor afwijzing en de angst voor verlating. En vooral die laatste klinkt heel raar. Heel veel van de meiden die door mijn online programma Rust in de Liefde heengaan, zeggen aan het begin:
"ik heb echt geen verlatingsangst, want ik weet oprecht niet of ik hem leuk vind. Ik voel me helemaal niet aangetrokken tot en dus het zou haast als een opluchting voelen als het uit is".
En dan gaan ze door het programma heen. En dan, op een gegeven moment, slaat het om in verlatingsangst. Vaak is het inzicht dat dit er altijd al onder zat en ze het niet durfden te voelen een hele gekke. Twijfel is een beschermingsmechanisme. Het beschermt je door de ander minder leuk te maken, zodat het minder pijn doet als de verlating komt. Je angstbrein is ervan overtuigd dat die een keer gaat komen. Zo komen OCD en relaties samen.
Waarschijnlijk zit je in een hele fijne, liefdevolle relatie
Het gekke, rare, paradoxale is dat relatie OCD, en dus ook h-OCD en p-OCD heel vaak gebeurt in juist hele fijne en liefdevolle relaties.
Waarom is dat? Omdat op het moment dat je een hele veilige en stabiele relatie hebt met een enorm potentieel voor liefde, alle angsten die je hebt rondom liefde en verbinding naar boven komen. En die komen heel vaak uit je jeugd. En het kan heel goed zijn dat je denkt:
"Maar ik heb een super fijne jeugd gehad. Ik heb fantastische ouders waar ik nog een hele goede band mee heb. Dus dat kan niet bij mij."
En ik snap het echt volledig. En toch zou het heel goed kunnen dat er dingen zijn gebeurd in je jeugd en dat je ouders absoluut honderd procent hun best hebben gedaan. En toch, er dingen zijn gebeurd of ze dingen hebben gedaan die ervoor hebben gezorgd dat je bang bent voor afwijzing en bang bent voor verlating.
Want niemand is perfect en je ouders zijn dat ook niet. En dat is helemaal ok. Ik heb ook nog steeds een hele een hele goeie band met mijn ouders. Dat heb ik ook altijd gehouden, dus het is ook absoluut niet dat dat dan ineens er niet meer mag zijn.
Maar dat is dus waarom het juist in hele liefdevolle, fijne relaties kan gebeuren. Dan komt eigenlijk al deze shit naar boven om te helen. Dan komt het naar de oppervlakte. En wat je soms ook ziet is dat je misschien wel in het verleden hele heftige relaties hebt gehad, hele toxische, ongezonde relaties waar je wel heel veel voelde.
Dat is voor je angstbrein eigenlijk makkelijker, omdat het dan heel duidelijk ziet waar de dreiging is. Je weet wat er niet goed is in de relatie en daar focus je dan heel erg op. En daar kan je alle dingen die niet fijn zijn of niet fijn voelen aan toeschrijven.
Maar als de relatie veilig is en goed voelt en je angstbrein is zo bang voor afwijzing of verlating dan staat je angstbrein dus eigenlijk de hele tijd aan en is de hele tijd op zoek naar 'wat klopt er niet'. Dan kan het zelfs nog bedreigender zijn dat alles eigenlijk goed gaat dan wanneer het heel duidelijk is waar de dreiging is. Volg je het nog? Het is veel. Dit is een beetje veel. Laten we even doorgaan.
Typische dingen bij OCD en relaties
Dingen die je kan ervaren als je relatie OCD hebt, zijn:
1. Typisch bij relaties en OCD: Checken
Typisch voor relatie OCD is het checken en dat is een compulsie, dus obsessive, compulsive disorder. De gedachten zijn obsessief, je bent er obsessief mee bezig en de compulsie is het checken. En dat kan bijvoorbeeld zijn het checken van je gevoel:
- "Voel ik wel genoeg?"
- "Mis ik hem wel genoeg?"
- "Vind ik hem wel aantrekkelijk genoeg?"
- "Word ik wel opgewonden genoeg?"
- "Heb ik wel genoeg vlinders?"
- "Voel ik een soort elektrische charge als hij me aanraakt?"
Je bent dus de hele tijd aan het checken of het wel genoeg is en of het er überhaupt wel is. En als het er niet is, raak je in paniek. Als het er wel is, heb je even opluchting van de angst en de spanning die je voelde.
2. Typisch bij relaties en OCD: Bevestiging
Maar het is ook bijvoorbeeld bevestiging, vragen of iets normaal is.
- "Is het normaal dat ik hem niet echt mis?"
- "Is het normaal dat ik niet altijd zin heb om te zoenen?"
- "Is het normaal dat ik soms alleen wil zijn?"
De hele tijd bevestiging vragen van of dingen normaal zijn is ook een vorm van een compulsie.
3. Typisch bij relaties en OCD: Checken of jullie leuk genoeg zijn samen
Checken of jullie leuk genoeg zijn samen, dat kan betekenen dat je vindt dat je altijd leuk samen op foto's moet staan of dat anderen altijd moeten zeggen dat jullie leuk zijn samen. Bevestiging vragen aan familie en vrienden, wat zij van hem of haar vinden is ook een vorm van een compulsie. En dan dus de hele tijd de positieve bevestiging willen krijgen dat het inderdaad goed zit en dat jullie leuk zijn bij elkaar.
4. Typisch bij relaties en OCD: Googelen
En Googelen naar bevestiging of iets normaal is of checklists of jullie wel bij elkaar passen. Misschien ben je zo wel op dit blog gekomen, want googelen is echt een veel voorkomend onderdeel van Relatie OCD. Constant op zoek naar lijstjes.Het gevaar met lijstjes (of jullie wel bij elkaar passen, of een lijstje over of jullie wel compatibel zijn), is dat je angstbrein die 100 procent letterlijk neemt. Los van het feit dat 99 procent van de lijstjes geschreven wordt voor entertainment en dus daar helemaal niet goed over na is gedacht, er geen wetenschappelijk onderzoek achter zit of überhaupt realistische ervaring, is het zo dat je angstbrein denkt "oké dit moet dan 100 procent kloppen, want anders zit het toch niet goed." En dat zorgt er eigenlijk voor dat er alleen maar meer spanning, alleen maar meer angst komt.
En dat is ook het lastige met checken. Dat het eigenlijk alleen maar zorgt voor meer spanning en meer angst. Het geeft je namelijk een tijdelijke opluchting van het ongemakkelijke gevoel. Maar uiteindelijk, op lange termijn, zorgt het alleen maar voor meer angst en spanning, waardoor je dus de hele tijd het gevoel hebt dat de finishlijn steeds verder weg wordt gezet.
5. Relaties en OCD twijfelpunt: Heb ik wel écht relatie OCD?
Nou kan ik me voorstellen dat je dit leest en het helemaal herkent of een deel herkent en dat je denkt:
"Ja maar wat nou als het bij mij wel aan mijn relatie ligt en niet aan geen relatie OCD is. En ik denk dat het aan de relatie OCD ligt en daardoor mis ik dat het aan mijn relatie ligt".
Gek genoeg is dit typisch ook een vraag voor relatie OCD dus je angstbrein trekt het meteen weer in twijfel. Je herkent misschien heel erg veel en je angstbrein trek je meteen weer terug in de angsten en de spanningen in de twijfel. "Ja, maar je moet op blijven letten, want misschien ligt het bij jou wel aan de relatie."
De twijfel heeft niet met je relatie te maken
Wat heel belangrijk is om te weten is als er zoveel angst en spanning is, dan heeft dat niet met je relatie te maken. En dan is het het zo waard om die angst en spanning te verminderen en op te lossen.
En dat vind je tegelijkertijd heel eng. Want wat als je er dan achter gaat komen dat dit hem niet is? Dat is weer je angstbrein die je in de angst en de spanning probeert te houden. Want als je angst en spanning vermindert, ga je niet ineens ergens achter komen dat je niet nu al weet. Je weet dezelfde dingen op het moment dat je ontspannen bent, als wanneer je gespannen bent.
Het enige waar je naartoe gaat is dat je meer een keuze hebt. Op dit moment heb je geen keuze. Je angstbrein wil alleen maar dat jij uit deze relatie gaat op wat voor manier dan ook, uitmaken is de enige veilige optie. De angst en spanning verminderen zorgt er alleen maar voor dat je echt een keuze hebt, dus je gaat naar: "het maakt eigenlijk helemaal niet zoveel uit wat ik kies. Ik ben oké. Hij zal ook zijn. De wereld zal oké zijn. Het is niet zo'n big deal." Dat is waar je naartoe gaat.
Je hele leven lang relatie OCD?
Als je gaat googelen op Relatie OCD, dan kan het zijn dat je tegenkomt dat je dit de rest van je leven hebt en dat je hier maar gewoon mee moet dealen en dat je er altijd last van zal hebben.
Dat is absoluut niet waar. Dat is echt niet waar. Het is geen diagnose voor de rest van je leven. Je kunt hier 100 procent uitkomen en een hele fijne relatie hebben.
Ik ben nu elf jaar na het begin van de twijfel en ongeveer zes jaar na het einde van de twijfel. De afgelopen zes jaar heb ik geen enkele twijfel gedachte meer gehad. Geen enkele. Terwijl het vier/vijf jaar lang gewoon 24 uur per dag obsessief was.
Ik weet nu zeker dat Arjen 'my person' is en ik ben super happy met hem. Ik let helemaal niet meer op mijn gevoel. Als ik wel wat voel, of als ik niet wat voel. En juist daardoor is het er vaak intenser dan dat ik toen ook had gedacht. Het is een heel rijk en warm gevoel en ik ben happy. Ik ben ontspannen en ik kan genieten van mijn leven en van ons baby'tje, ons dochtertje.
De twijfel voelt nu heel erg ver weg
De twijfel voelt echt heel ver weg. Ik ben er heel veel mee bezig door wat ik doe, maar mijn eigen twijfelperiode voelt heel ver weg. Die hersenverbindingen die er waren, waardoor die gedachte elke keer kwamen, zijn er gewoon niet meer. Dus mijn hoofd, mijn angstbrein gaat daar niet eens meer heen.
Je kunt hier echt honderd procent uitkomen en weer helemaal genieten van je relatie. En dat gun ik je echt zo enorm.
Ik hoop dat dit waardevol voor je was. Dat je nu weet dat dat jij niet de enige bent die dit heeft en ook niet de enige bent die er uit zal komen. De laatste tijd ben ik veel meiden aan het interviewen die door het programma Rust in de Liefde heen zijn gegaan al een hele tijd geleden. En eigenlijk allemaal zeggen ze hetzelfde. Namelijk dat de tijd van Relatie OCD of intense twijfel heel heftig was, dat ze het niemand gunnen, maar dat het ook een hele mooie periode was van groei. Dat ze er nu na een een hele tijd op terug kunnen kijken met dankbaarheid voor wat ze allemaal hebben geleerd en dat ze zich realiseren dat er eigenlijk voor de Relatie OCD ook al zoveel angst was. Waardoor ze nu een veel rustiger leven hebben en veel meer kunnen genieten. Veel meer het leven hebben wat bij hun past.
Ik hoop dat dit een eyeopener voor je was, je gerust heeft gesteld en je nu weet dat je hier echt helemaal uit kunt komen. Hoe erg het nu ook voelt, hoe groots het nu ook voelt. Je kunt weer helemaal zorgeloos genieten van je relatie.
Liefs,
Paulien
DE TWIJFEL QUIZ
4 minuten
Ligt je twijfel wel echt aan je relatie? Het kan namelijk heel goed zijn dat OCD en relaties zich aan het mengen zijn bij je Doe de quiz en kom erachter of je twijfel niet stiekem ergens anders vandaan komt!
4 Responses
Eva
Ha Paulien,
Het enige wat mij door de afgelopen maanden heeft geholpen is jouw blog. Ik heb na twee jaar veel getwijfeld aan de relatie. We waren al na een halfjaar gaan samenwonen en altijd met elkaar. Tijdens de eerste lockdown werden we enorm hecht, deden alles samen en waren helemaal versmolten met elkaar. Lockdown eenmaal voorbij, ik afgestudeerd en nieuwe baan, kwam de twijfel extreem terug (nu 4,5 jaar samen). Het uitte zich in paniek en huilen, ik was ontroostbaar en had (en heb) continu geruststelling nodig dat het goedkomt. Het is bijna onhoudbaar, ik merk dat ik niet bij hem durf te zijn, bang dat het niet goed zal zijn. Daardoor sluit ik me volledig af, ben ik een masker aan het opzetten en ben ik hyperbewust van de situatie waarbij ik alles afga om tekenen te zoeken of het wel of niet goed zit. Ik herken me helemaal in relatie-ocd. Vooral ook de twijfel of ik dat wel echt heb, bang dat het gewoon zoeken naar geruststelling is (dan ligt het niet aan de relatie) en of het niet gewoon echt niet goed zit en dus terechte twijfels zijn. Ik heb gesprekken met de praktijkondersteuner van de huisarts en zij denkt dat het gaat om te afhankelijk zijn geworden in de relatie en om weer verbinding te vinden, we allebei ons onafhankelijk moeten voelen. Ik ben meer alleen aan het doen, vind dat heel fijn want dan hoef ik even niet te dealen met de druk en spanning als ik bij m’n vriend ben, maar het helpt nog niet voor de relatie. Er zit veel verlatingsangst bij (hoewel ik het dus nooit zo eerder heb gehad, eerder bindingsangst, en misschien vooral verbindingsangst). Een vriendin die psycholoog is, en de poh, zeggen dat even een tijd uit elkaar een goed idee is. Om mezelf weer te vinden in de afstand, goed te beoordelen wat ik nou eigenlijk wil van de relatie en daarmee vooral m’n angsten aangaan. Ik ben hier doodsbang voor, bang dat ik ontdek dat ik alleen in de relatie ben omdat ik de verandering van uitmaken en dan alleen zijn niet aandurf. De poh heeft het niet over dwangmatigheid en dat vind ik ook ingewikkeld, dat is voor mij een teken dat de relatie niet goed zit. Ik word er HORENDOL van, kan me niet goed concentreren op m’n werk en ben continu gespannen. Ik zag foto’s van mezelf van afgelopen weken en ik zie er erg moe uit. Ik ga over twee maanden in therapie, maar ben ergens heel erg bang dat niemand het goed gaat begrijpen. Ik ben zo bang hem kwijt te raken, maar hoe het nu gaat, kan ook niet. Het is erg ongemakkelijk samen, en ik voel me continu afgekeerd tot hem. Zie allerlei karaktertrekken die ik onaantrekkelijk vind, ben me steeds aan het bedenken wat hij allemaal mist (is te saai, te gecontroleerd, te serieus enz.). Geen liefde, geen ontspanning. Jouw blog slaat voor mij dus continu de spijker op z’n kop. Ik durf niet goed anderen dit te laten lezen, bang dat ze me een beetje gestoord vinden, extreem opzoek naar verklaringen en geruststelling. Ik zit echt helemaal vast. Helaas heeft het tappen nog niet geholpen, maar misschien moet ik dat vaker doen. Bij dezen, heel erg bedankt Paulien, je helpt me er (ook al wat compulsief) er dagelijks weer doorheen geholpen. Ik hoop dat het ooit overgaat, nu voelt uitmaken als een enige oplossing. Maar ik wil het niet.
Elmar
Ik ben ontzettend blij met je verhaal omdat dit allemaal zo herkenbaar is voor mij de afgelopen 25 jaar! Ik ben zelf een 50 jarige man, in een relatie van 23 jaar met een fantastische vrouw, en op dit moment in therapie. Bedank voor je verhaal en je eerlijkheid. Dit geeft mij weer een beetje vertrouwen.
Paulien Timmer
Ah wat fijn te lezen, heel graag gedaan!
Maartje
Ontzettend bedankt voor je artikelen Paulien!
Ik vind het mooi dat je als gemene deler “machteloosheid” noemt. Het doet me denken aan een overweldigende machteloosheid die je als kind kan voelen als je ouders bijvoorbeeld emotioneel niet beschikbaar zijn.
En dat vanuit daar, om te voorkomen dat je je zo verlaten voelt, een compulsieve neiging ontstaat om je gevoel voortdurend te checken.
Ik heb veel aan je artikelen en je openheid. Enorm bedankt ♡