5 geheime wapens van gelukkige stellen die je relatie kunnen redden

Ik zat tegenover Mark en Lucie, en ze keken me onderzoekend aan.

‘Ik weet niet wat we doen om een gelukkige relatie te hebben. Het gaat eigenlijk vanzelf.’ Het zou niet de eerste keer zijn dat ik het zou horen. Er waren meerdere koppels die stug volhielden dat ze er niets aan deden, je zou bijna geloven dat je gewoon geluk moet hebben. En dat is natuurlijk ook wel een beetje zo, maar waar ik langzamerhand achter kwam was dat de stellen die zeiden dat het vanzelf ging, wel degelijk heel veel aan hun relatie deden. Ze hadden het alleen zelf niet door! Er waren ook stellen die deze subtiele dingen zeker wel door hadden, maar er niet meteen over begonnen omdat ze zo klein en insignificant lijken. Het zijn geheime wapens. Geheim, omdat ze niet opvallen, ze makkelijk te overzien zijn en niet vaak worden genoemd.

Dat ze niet opvallen en makkelijk te overzien zijn betekent niet dat ze heel makkelijk zijn, en het betekent ook niet dat ze niet heel krachtig zijn. Ondertussen weet ik ook de meer officiële namen voor de dingen die de koppels noemden, omdat er een aantal ook uit onderzoek komen. Dubbel getest dus, en ze werken.

1. Self-soothing

Deze valt niet op, omdat het iets is wat zich afspeelt in één van de partners, en niet uitgesproken wordt. Het is een heel belangrijk onderdeel van irritaties en ruzies niet laten escaleren, en kan het verschil maken tussen ernstig gekwetste gevoelens en dagen niet meer praten, en rustig blijven en een liefdevolle oplossing zoeken. Tijdens ruzies of meningsverschillen gebeurt er vanalles in je lichaam. Je hart gaat sneller slaan, je maakt adrenaline aan, en je lichaam heeft een stress reactie. Dat voelt niet fijn, en de meeste mensen doen er alles aan om de bron van deze stress te elimineren. Bij een meningsverschil kan dat je partner zijn, en dat kan er toe leiden dat je je gaat verdedigen, je partner aanvalt, of je volledig afsluit. Alle drie de manieren werken niet, en als het vaak genoeg gebeurt kan het best wel ernstige schade toebrengen aan je relatie. Wat wel helpt, is wanneer jullie allebei goed zijn in self-soothing. Dat betekent dat je jezelf weer rustig kunt krijgen, wat je partner ook zegt of doet. Wanneer één van jullie daar goed in is kan het ook al enorm helpen, dus laat je niet tegenhouden als je partner er nog niets van moet weten. Stap 1 is het bewust van je emoties. Wat voel je op dit moment? Het kan fijn zijn om even een time-out te vragen, en je terug te trekken om dit te doen. Stap 2 is het toelaten van die emoties. Stap 3 is een activiteit gaan doen die je rustig maakt. Dat kan mediteren zijn, lezen, een rondje lopen, muziek luisteren. Alles wat je gaat helpen om weer rustig te worden is goed. Na ongeveer 20 minuten is je hartslag gedaald, je stress reactie veel minder en ben je goed in staat om je ruzie liefdevol op te lossen.

In een onderzoek door John Gottman werd stellen gevraagd een recent conflict opnieuw te bespreken.  Zodra het conflict verhit werd, kwam de onderzoeker en zei dat er iets mis was met de opname apparatuur, en of het stel even in een andere kamer wat wilde gaan lezen. Toen ze na ongeveer 20 minuten terugkwamen, en weer over het conflict praten, waren ze veel beter in staat om tot een oplossing te komen dan de controle groep, die niet werd onderbroken.

2. Repair attempts

Het ruzie maken zelf kan je ook constructief of destructief doen. Wat heel vaak gemist wordt, en daardoor een geheime kracht is, zijn repair attempts, pogingen om te repareren, om weer contact te zoeken. De geheime kracht zit hem zowel in de pogingen doen, als de pogingen van je partner oppikken en daar op reageren.

Scenario 1: Linda is boos op Jaap omdat hij haar nooit helpt in het huishouden. Het wordt een ruzie. Jaap maakt op een gegeven moment een grapje over zichzelf, en hoe hij gewoon niet zo goed is in huishouden. Linda reageert er niet op, en noemt nog een moment waarop Jaap iets niet had gedaan. Jaap voelt zich nog meer gekwetst en sluit zich af. Linda miste een repareer poging, en zo escaleerde de ruzie tot een punt waarom ze er niet meer uit kwamen.

Scenario 2: Linda is boos op Jaap omdat hij haar nooit helpt in het huishouden. Het wordt een ruzie. Jaap maakt op een gegeven moment een grapje over zichzelf, en hoe hij gewoon niet zo goed is in het huishouden. Linda kijkt hem aan, en lacht even. Dan zegt ze: zal ik je dan maar huishoudles geven? En misschien kan jij mij dan wasmachine reparatie les geven. Ze lachen allebei, en praten verder over hoe ze dit op kunnen lossen.

Repair attempts zorgen er voor dat negativiteit niet uit de hand loopt. Het doel van elke soort van communicatie in een relatie is over het algemeen om dichterbij elkaar te komen. Linda is boos, waarschijnlijk omdat ze graag het gevoel wil hebben dat Jaap er voor haar is en haar helpt, en dus verbonden met haar is. Repair attempts zorgen er voor dat je ‘on track’ blijft naar een positieve oplossing. Gelukkige stellen hebben zelfs tijdens een ruzie nog een ratio van 5 positieve dingen (dingen die ze zeggen, acties), tegenover elk negatief ding. Vooral grapjes ten koste van jezelf, die kwetsbaarheid tonen, zijn repair attempts die werken.

3. Vertrouwen op een oplossing

Ook deze wordt vaak gemist omdat het zich afspeelt binnen één partner. Nieke was ongeveer 20 jaar getrouwd met Arie toen ze het gevoel had dat er iets veranderd was in hun relatie. Ze waren niet meer zo close, en ze had het gevoel dat ze op de tweede of derde plek kwam. Meerdere keren probeerde ze het Arie uit te leggen, en elke keer liep het uit op een groot meningsverschil. Arie zei dingen als: ‘maar ik doe toch alles voor je, wanneer je me wat vraagt? Ik werk hard voor ons gezin!’. Nieke wist niet meer wat ze moest doen, en dus zette ze een geheime kracht in: ze vertrouwde er op dat er een oplossing zou komen. Ook al wist ze nu nog niet hoe, of wanneer, ze vertrouwde er op dat er een moment zou komen dat er een opening was. 4 weken later, toen ze het over iets hadden wat gerelateerd was aan Nieke’s gevoel, kon ze het ineens uitleggen op een manier die Arie wel begreep. Hij zorgde dat hij Nieke weer echt op één ging zetten, en begreep waarom ze het gevoel had gehad dat dat niet zo was. Het probleem was opgelost.

Het is verleidelijk, wanneer je een probleem hebt, om daar mee bezig te blijven tot het is opgelost. Maar het kan ontzettend nuttig zijn om het probleem even helemaal los te laten, je te focussen op de positieve kanten, en er gewoon op te vertrouwen dat er een oplossing komt. Dat die er nu niet is, betekent niet dat hij er nooit zal zijn.

4. Bottom-line

Veel stellen hebben elke keer dezelfde ruzie. Natuurlijk, soms gebruiken ze andere woorden, of andere voorbeelden, maar in de kern is het elke keer dezelfde ruzie. Wanneer gelukkige stellen dit patroon herkennen, zetten ze een geheime kracht in: de bottom line. Ze blijven niet vechten over dezelfde dingen, maar ze duiken diep en kijken wat er onder zit. Zo kan een terugkerende ruzie over rondslingerende sokken gaan over het gevoel dat ze gebruikt wordt, wat kan komen doordat ze vroeger altijd op haar kleine broertje moest passen zonder dat ze dat wilde. Het is soms niet logisch, of lijkt vergezocht, maar zodra je bij de bottom line uit komt, kunnen terugkerende ruzies in één keer opgelost zijn.

5. Voordeel van de twijfel

Deze is heel onopvallend, maar enorm krachtig. De keuze om de ander het voordeel van de twijfel te geven, kan je relatie redden. Dus wanneer hij te laat is en niet heeft gebeld, kan het zijn dat je hoofd daar meteen een verhaal van maakt dat hij niet om je geeft, jouw tijd niet respecteert. Gelukkige stellen kiezen er voor om er een ander verhaal van te maken: ‘waarschijnlijk staat hij in de file, en wil hij niet bellen tijdens het rijden.’

Dit gaat niet om excuses zoeken voor gedrag wat niet door de beugel kan, het gaat er om dat je er in principe op vertrouwt dat je partner het beste met je voorheeft, en zijn best doet. Dit werkt dubbel: jij blijft rustiger in dit soort situaties, en je partner gaat bewust of onbewust leven naar het beeld wat jij van hem hebt.

Je weet nu dat een gelukkige relatie niet zomaar gebeurt, onopvallend gebeuren er veel dingen om de relatie goed te houden. Als je je nou afvraagt hoe je er voor kunt zorgen dat je niet uit elkaar groeit, je aan elkaar gaat irriteren, het telkens niet lekker loopt en je relatie net zo sterk kan maken, zodat je er echt meer plezier en liefde uit haalt, ga ik je dat vertellen. Want dit zijn niet de enige geheimen, of krachten die gelukkige stellen gebruiken. Vrijwel alle koppels die ik heb geïnterviewd hebben door vallen en opstaan een heleboel dingen geleerd die hun relatie gelukkiger maakten of zelfs redde, met heel veel trial en error. Zo kan je het ook doen, maar omdat dat heel veel tijd en moeite kost, heb ik een online training gemaakt om dat veel makkelijker te maken. Mocht je meer willen weten over hoe je problemen voorkomt, en zelfs problemen kunt oplossen zonder er over te praten, kun je daar meer info vinden.

Heel veel liefs,

Paulien

p.s. [Lees ALLES over twijfel: de oorzaken, oplossingen en succesverhalen]

En dit vind jij vast ook interessant: check hier 5 voorbeelden van rituelen van gelukkige stellen.